Nowości wprowadzone w Ubuntu 24.04 LTS

Ubuntu to jedna z najpopularniejszych dystrybucji Linuxa, znana z łatwości użytkowania, stabilności i szerokiego wsparcia społeczności. Nazwa „Ubuntu” pochodzi od afrykańskiego terminu oznaczającego „człowieczeństwo wobec innych”, co odzwierciedla filozofię tej dystrybucji, która skupia się na dostępności i dzieleniu się wiedzą. Ubuntu jest rozwijane przez firmę Canonical i jest dostępne za darmo, z możliwością wykupienia płatnego wsparcia dla użytkowników biznesowych. W tym artykule przeczytasz o tym jakie nowości zostały wprowadzone w Ubuntu 24.04 LTS.

Historia Ubuntu

Ubuntu został po raz pierwszy wydany w październiku 2004 roku. Za całym przedsięwzięciem stał Mark Shuttleworth, przedsiębiorca z Republiki Południowej Afryki, który wcześniej zdobył fortunę na sprzedaży firmy Thawte VeriSign. Pierwsza wersja, Ubuntu 4.10 „Warty Warthog”, była skierowana do użytkowników domowych i biurowych, oferując intuicyjny interfejs graficzny i łatwość instalacji. Od tego czasu Ubuntu wydaje nowe wersje co sześć miesięcy, a co dwa lata pojawiają się wersje LTS (Long Term Support), które są wspierane przez pięć lat.

Popularność Ubuntu i jego udział w rynku

Ubuntu jest jedną z najczęściej używanych dystrybucji Linuxa, zarówno w środowiskach domowych, jak i biznesowych. Według różnych źródeł, Ubuntu ma znaczący udział w rynku systemów Linux na komputerach stacjonarnych i serwerach. Jest często wybierany przez firmy, które potrzebują niezawodnego i bezpiecznego systemu operacyjnego, jak również przez deweloperów i entuzjastów technologii.

Nowości wprowadzone w Ubuntu 24.04 LTS

Ubuntu 24.04 LTS, kodowane jako „Noble Numbat”, wprowadza szereg nowych funkcji i ulepszeń dotyczących bezpieczeństwa, które znacznie poprawiają funkcjonalność i odporność systemu operacyjnego. Ta wersja, która będzie wspierana przez pięć lat, aż do czerwca 2029 roku, kładzie nacisk zarówno na doświadczenia użytkowników, jak i na bezpieczeństwo, dążąc do ustanowienia nowego standardu w ekosystemie open source.

Ulepszenia bezpieczeństwa

1. Aktualizacje jądra i bezpieczeństwo sprzętowe: Ubuntu 24.04 zawiera jądro Linux w wersji 6.8, które wprowadza kilka zaawansowanych funkcji bezpieczeństwa. Jednym z kluczowych ulepszeń jest wsparcie dla Intel Shadow Stack, zaprojektowane w celu zapobiegania atakom typu return-oriented programming (ROP) poprzez utrzymanie sprzętowo wymuszonej kopii adresu zwrotu stosu. Jądro obsługuje również bezpieczną wirtualizację z AMD SEV-SNP i Intel TDX, zapewniając szyfrowanie pamięci i ochronę integralności dla maszyn wirtualnych, co jest kluczowe dla poufnego przetwarzania danych w środowiskach chmurowych.

2. Hardening: Ubuntu 24.04 podnosi poziom twardości binarnej dzięki FORTIFY_SOURCE=3 w kompilatorze gcc, co zwiększa wykrywanie przepełnień bufora i innych podatności związanych z zarządzaniem pamięcią. Dodatkowo architektura Armv8-M wprowadza funkcje sprzętowe. Ma to na celu zwiększenie poziomu odporności na ataki związane z przepełnieniem bufora.

3. AppArmor 4: Ubuntu 24.04 LTS zawiera najnowszą wersję AppArmor 4.0, oferującą wsparcie dla wielu nowych funkcji, takich jak określanie dozwolonych adresów sieciowych i portów w polityce bezpieczeństwa (a nie tylko protokołów wysokiego poziomu) oraz różne warunki umożliwiające wyrażenie bardziej złożonych polityk. Nowością w AppArmor 4 w Ubuntu 24.04 LTS jest możliwość odraczania decyzji dotyczących kontroli dostępu do zaufanego programu w przestrzeni użytkownika. Pozwala to na zaawansowane podejmowanie decyzji, uwzględniające kontekst dostępny w przestrzeni użytkownika lub nawet interakcję z użytkownikiem/administratorem systemu w czasie rzeczywistym.

4. Wyłaczenie starych wersji TLS. Wykorzystanie kryptografii do prywatnej komunikacji stanowi fundament nowoczesnego internetu. Protokół Transport Layer Security (TLS) zapewnia poufność i integralność komunikacji internetowej od momentu jego standaryzacji w 1999 roku z wersją TLS 1.0. Protokół ten przeszedł różne zmiany, aby wprowadzić dodatkowe funkcje bezpieczeństwa i unikać problemów występujących w wcześniejszych wersjach. Ze względu na szeroki zakres wersji i opcji TLS wspieranych przez każde urządzenie, nowoczesne systemy internetowe stosują proces automatycznego negocjowania, aby wybrać odpowiednią kombinację wersji protokołu i parametrów przy ustanawianiu bezpiecznego połączenia. W Ubuntu 24.04 LTS, TLS 1.0, 1.1 oraz DTLS 1.0 są zdecydowanie wyłączone (dla wszystkich aplikacji korzystających z bibliotek openssl lub gnutls), aby użytkownicy nie byli narażeni na możliwe ataki obniżające wersję TLS, co mogłoby narazić ich wrażliwe informacje na niebezpieczeństwo.

5. Kernel 6.8. W Ubuntu 24.04 LTS wykorzystane zostanie jądro 6.8 a przez to znajdą się w systemie nowe usprawnienia, np. związane z bezpieczeństwem obsługi wirtualizacji sprzętowej.

Nowe funkcje i usprawnienia

1. Ulepszony menedżer profili zasilania: W Ubuntu 24.04 LTS menedżer profili zasilania przeszedł znaczące usprawnienia i optymalizacje, co zwiększa jego kompatybilność z nowymi funkcjami sprzętowymi, szczególnie tymi od AMD. Menedżer profili zasilania teraz obsługuje wiele sterowników optymalizacji, co pozwala użytkownikom dostosować wydajność systemu do ich specyficznych wymagań.

2. Nowe centrum aplikacji: Przejście z Snap Store do nowego Ubuntu App Center, opracowanego od podstaw przy użyciu narzędzi Flutter, stanowi znaczący krok naprzód. Nowe centrum aplikacji jest szybsze, bardziej intuicyjne i zawiera sekcję gier oraz samodzielną aplikację do aktualizacji oprogramowania układowego.

3. Ulepszenia w GNOME: Środowisko GNOME zostało zaktualizowane do najnowszej wersji, co przynosi liczne usprawnienia w zarządzaniu plikami, powiadomieniach i ogólnym interfejsie użytkownika. Nowe funkcje, takie jak globalny przycisk wyszukiwania w menedżerze plików Nautilus, ułatwiają codzienną pracę.

4. Nowy instalator i wsparcie dla automatyzacji: Instalator Ubuntu 24.04 LTS może teraz aktualizować się samodzielnie, co umożliwia użytkownikom korzystanie z najnowszych ulepszeń i poprawek już podczas instalacji systemu. Dodatkowo wprowadzenie obsługi ZFS oraz lepsze zarządzanie instalacją chmurową poprzez cloud-init zwiększa elastyczność i wygodę użytkowników.

5. Zarządzanie certyfikatami i polityki bezpieczeństwa: Ubuntu 24.04 LTS wprowadza automatyczną rejestrację certyfikatów, co upraszcza zarządzanie certyfikatami SSL/TLS. Nowe polityki bezpieczeństwa umożliwiają administratorom łatwiejsze zarządzanie profilami AppArmor oraz konfiguracjami sieciowymi i proxy.

Wnioski – nowości wprowadzone w Ubuntu 24.04 LTS

Ubuntu 24.04 LTS „Noble Numbat” przynosi znaczące ulepszenia zarówno w zakresie bezpieczeństwa, jak i funkcjonalności. Nowe funkcje i usprawnienia podnoszą poziom ochrony systemu, jednocześnie poprawiając jego wydajność i wygodę użytkowania. Dzięki tym innowacjom Ubuntu 24.04 LTS umacnia swoją pozycję jako jeden z wiodących systemów operacyjnych open source, zapewniając solidną i bezpieczną platformę na nadchodzące lata.

Podsumowując, Ubuntu 24.04 LTS to ważny krok naprzód dla społeczności open source, łączący zaawansowane technologie i przyjazność dla użytkownika z solidnymi podstawami bezpieczeństwa, co czyni go idealnym wyborem zarówno dla użytkowników domowych, jak i przedsiębiorstw. Z silnym wsparciem społeczności, innowacyjnymi funkcjami i długoterminowym wsparciem, Ubuntu 24.04 LTS jest gotowe sprostać wyzwaniom przyszłości, oferując niezawodną i elastyczną platformę dla wszystkich użytkowników.