Jak wykonać kopię zapasową danych?
Zapewnienie niezawodnych kopii zapasowych danych jest istotne. Utrata danych może mieć negatywny wpływ na działalność biznesową, powodując straty finansowe i utratę reputacji. Osoby prywatne również mogą być dotknięte utratą danych, w przypadku gdy np. utracą dostęp do istotnego dokumentu czy archiwum zdjęć rodzinnych. Odpowiedzią na takie wyzwanie stała się koncepcja tworzenia kopii zapasowych – strategiczny sposób zapewnienia, że ważne dane będą zawsze chronione i możliwe do odzyskania, nawet jeśli pojawią się nieprzewidziane problemy. W tym artykule na przedstawię jak wykonać kopię zapasową danych zarówno z punktu widzenia firm jak i osób prywatnych.
Na pewno trzeba przestrzegać zasady, nakazującej przechowywanie kopii zapasowej danych w innym miejscu niż podstawowa lokalizacja przetwarzania danych (obrazek znaleziony w Internecie).
Czym jest kopia zapasowa danych?
Kopia zapasowa oznacza tworzenie dodatkowej, nadmiarowej kopii danych cyfrowych na komputerze, serwerze, platformie w chmurze lub innym nośniku danych. Kopie te są przechowywane w miejscu postrzeganym jako bezpieczne. Stanowią one dodatkową kopię zapasową w przypadku utraty danych, czy to z powodu awarii sprzętu, błędów oprogramowania, cyberataków czy błędu ludzkiego. Kopia zapasowa zapewni, że cenne informacje dla Ciebie lub w Twojej firmie zostaną zachowane, nie zostaną bezpowrotnie utracone.
Korzyści z posiadania kopii zapasowych
Poniżej wymieniłem korzyści wynikające z posiadania kopii zapasowych. Opisałem zarówno z punktu widzenia biznesowego (firmy) jak i osoby prywatnej. Kopie zapasowe mogą odegrać kluczową rolę w zapewnieniu ciągłości działania i zarządzaniu danymi. Oto niektóre z korzyści tworzenia kopii zapasowych:
- Ochrona przed utratą danych: Najbardziej oczywistą zaletą tworzenia kopii zapasowych jest to, że w przypadku utraty danych, czy to z powodu awarii sprzętu, błędów oprogramowania, przypadkowego usunięcia czy cyberataków, dane można szybko przywrócić. Ta kopia minimalizuje przestoje i umożliwia kontynuację operacji biznesowych. Koszt odzyskania danych może być wielokrotnie wyższy od kosztu związanego z wdrożeniem odpowiedniego planu backupu.
- Ochrona przed oprogramowaniem ransomware i cyberatakami: ataki typu ransomware, podczas których napastnicy szyfrują dane i żądają okupu, stanowią rosnące zagrożenie. Dzięki regularnym kopiom zapasowym można odtworzyć swoje dane bez konieczności płacenia okupu.
- Integralność danych i zgodność: w przypadku firm, które przetwarzają dane osobowe lub informacje o znaczeniu krytycznym dla firmy, kopie zapasowe są ważną częścią wysiłków w zakresie ochrony danych i zgodności. Kopia zapasowa pomaga zapewnić integralność i dostępność tych danych oraz ułatwia przestrzeganie przepisów o ochronie danych.
- Ciągłość biznesowa: Główną zaletą tworzenia kopii zapasowych danych jest wspieranie ciągłości biznesowej. Gdy wystąpią nieoczekiwane zdarzenia, takie jak awarie sprzętu, klęski żywiołowe lub inne sytuacje awaryjne, właściciele firm mogą polegać na danych z kopii zapasowych, aby utrzymać działalność firmy.
- Rozwiązywanie problemów i testowanie: kopia zapasowa umożliwia firmom testowanie aktualizacji oprogramowania, zmian konfiguracji lub innych eksperymentów w oddzielnym środowisku. Jeśli coś pójdzie nie tak, mogą wrócić do poprzedniego stanu.
- Unikanie strat: Tworzenie kopii zapasowych jest często bardziej opłacalną opcją w porównaniu z próbą ręcznego odzyskiwania utraconych danych lub za pośrednictwem kosztownych usług.
- Archiwizacja długoterminowa: Kopie zapasowe można wykorzystać także do długoterminowej archiwizacji danych, które z punktu widzenia firm i regulacji którym firmy mogą podlegać. Zmniejsza to wymagania dotyczące pamięci masowej w systemach podstawowych.
Zasadę 3-2-1 można wdrożyć w połączeniu z technologiami tworzenia kopii zapasowych, takimi jak przechowywanie w chmurze, narzędzia i nośniki danych do tworzenia kopii. Zapewnia firmom i osobom prywatnym prosty, ale wysoce skuteczny sposób ochrony integralności danych i ochrony przed potencjalną utratą danych.
Zasady tworzenia kopii zapasowych
Zasada 3-2-1 to złota zasada dobrej strategii ochrony danych. Zasada ta zawiera jasne wytyczne dotyczące tworzenia nadmiarowych i bezpiecznych kopii zapasowych w celu maksymalizacji ochrony przed utratą danych. Liczby 3, 2 i 1 oznaczają liczbę kopii i lokalizacji przechowywania zalecanych do optymalnego tworzenia kopii zapasowych danych:
- 3 kopie: Zawsze powinny istnieć co najmniej trzy kopie danych – oryginał i dwie kopie dodatkowe. Te dodatkowe kopie zapewnią zwiększoną redundancję i ochronę przed utratą danych. Pierwsza kopia to oryginalne dane, druga kopia to dodatkowa kopia danych. Może być przechowywana w tej samej lokalizacji co oryginalne dane. Trzecia kopia to taka która będzie przechowywana w innej lokalizacji, np. innym biurze, serwerowni lub np. w chmurze publicznej.
- 2 różne nośniki: Kopię zapasową należy zapisać na co najmniej dwóch różnych nośnikach. Na przykład możesz mieć jedną kopię na lokalnym dysku twardym komputera lub serwera, a drugą na dysku zewnętrznym lub serwerze NAS. Można też użyć pamięci w chmurze do składowania kopii zapasowych. Zmniejsza to ryzyko awarii określonego nośnika danych i utraty wszystkich kopii zapasowych.
- 1 Kopia zapasowa w innej lokalizacji: Co najmniej jedna z kopii zapasowych powinna być przechowywana w fizycznie oddzielnym miejscu. Może to oznaczać zapisanie kopii w chmurze lub trzymanie jej w innym miejscu, np. poza budynkiem firmy. Zapewnia to ochronę przed zdarzeniami takimi jak kradzież, pożar lub klęski żywiołowe, które mogą mieć wpływ na obiekt. Nawet w ramach prywatnych danych warto rozważyć kopię przechowywaną w innym lokalu.
Reguła tworzenia kopii zapasowych 3-2-1 zapewnia solidną podstawę do projektowania strategii tworzenia kopii zapasowych danych, która ochroni przed różnymi zagrożeniami. Zapewnia nie tylko redundancję, ale także możliwość przywracania danych z różnych źródeł i lokalizacji.
Jakie są metody tworzenia kopii zapasowych?
Istnieją różne metody tworzenia kopii zapasowych, które można zastosować w zależności od potrzeb, zasobów i priorytetów firmy lub organizacji. Oto kilka typowych wariantów kopii zapasowych:
- Pełna kopia zapasowa : Pełna kopia zapasowa to metoda tworzenia kopii zapasowej wszystkich danych systemu. Zapisywane są wszystkie pliki i ustawienia, niezależnie od tego, czy zostały zmienione od czasu ostatniej kopii zapasowej, czy nie. Pełna kopia zapasowa ma tę zaletę, że w przypadku utraty danych można przywrócić wszystkie informacje. Metoda ta może być czasochłonna i wymagać dużo miejsca na nośniku na którym jest przechowywana.
- Przyrostowa kopia zapasowa: Ta metoda tworzy kopię zapasową tylko danych, które uległy zmianie od czasu ostatniej kopii zapasowej. Oszczędza to czas i miejsce na dysku, ponieważ kopiowane są tylko nowe lub zmienione dane. Odzyskiwanie wymaga wykonania kilku kroków, należy rozpocząć od przywrócenia ostatniej pełnej kopii zapasowej, a następnie kopii przyrostowych.
- Różnicowa kopia zapasowa: Metoda tworzenia kopii zapasowych, która polega na zapisywaniu tylko tych danych, które zmieniły się od czasu ostatniego pełnego backupu. Oznacza to, że każda kopia różnicowa zawiera wszystkie zmiany dokonane od momentu ostatniego kompletnego zapisu danych. Niezależnie od tego, ile razy dane zmieniły się w międzyczasie. To różni kopię różnicową od kopii przyrostowej, która zapisuje jedynie dane zmienione od czasu ostatniego backupu. Zarówno pełnego jaki i przyrostowego.
- Synchroniczne i asynchroniczne kopie zapasowe: Synchroniczna kopia zapasowa oznacza kopie danych w czasie rzeczywistym na różnych nośnikach lub w różnych lokalizacjach. Natomiast asynchroniczna kopia zapasowa może występować w różnym czasie i charakteryzuje się pewnym opóźnieniem. Synchroniczne kopie zapasowe zapewniają większe bezpieczeństwo danych, ale mogą wymagać specjalistycznego sprzętu i szybszej łączności sieciowej.
- Kopia zapasowa lustrzana: Ta metoda umożliwia utworzenie kopii lustrzanej danych na innym nośniku lub w innej lokalizacji w czasie rzeczywistym. Jest to dokładna kopia danych przechowywanych w trybie gotowości. Kopie lustrzane można szybko przywrócić, ale wymagają więcej miejsca na dysku i nie chronią przed przypadkowym usunięciem lub uszkodzeniem danych.
- Kopie zapasowe w chmurze: Kopia zapasowa w chmurze korzysta z platform przechowywania w chmurze w celu zabezpieczenia danych poza podstawową lokalizacją w której przetwarzane są dane. Zapewnia to skalowalność, zdalny dostęp i ochronę przed lokalnymi katastrofami.
- Kopia zapasowa obrazu (Snapshot): Kopia zapasowa obrazu tworzy dokładną kopię dysku twardego lub systemu, w tym systemu operacyjnego, aplikacji i ustawień. Umożliwia odzyskanie całego systemu w jednym kroku.
Ostateczna metoda tworzenia kopii zapasowej zależy od takich czynników, jak krytyczność danych, dostępne zasoby. A także okna czasowe na tworzenie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych oraz pożądany poziom ochrony. Takie elementy w przypadku firm są formalizowane w postaci polityki lub planu wykonywania kopii zapasowych.
Plan wykonywania kopii zapasowych
Niezależnie od tego czy chodzi o dane firmowe czy dane prywatne, plan wykonywania kopii zapasowych musi uwzględniać kilka elementów.
- Zidentyfikuj swoje krytyczne dane: Zanim zaczniesz tworzyć kopie zapasowe, zweryfikuj które informacje są niezbędne dla Ciebie lub firmy? Może to obejmować dane klientów, dokumenty biznesowe, umowy i inne wrażliwe informacje. A prywatnie projekty, prace naukowe, archiwum zdjęć.
- Wybierz właściwą strategię tworzenia kopii zapasowych: Wybierz metodę opisaną wcześniej, taką która spełni Twoje oczekiwania.
- Zautomatyzuj proces tworzenia kopii zapasowych: Ręczne wykonywanie kopii zapasowych danych jest podatne na błędy ludzkie. Zautomatyzowane rozwiązania do tworzenia kopii zapasowych zapewni regularne tworzenie kopii zapasowych danych bez konieczności ręcznej interwencji. Nie zawsze jest to możliwe w przypadku prywatnych danych, w przypadku firm istnieje wiele rozwiązań które automatyzują proces.
- Wybierz bezpieczne miejsca przechowywania: Przechowuj Twoją kopia zapasowa danych fizycznie i logicznie bezpiecznym miejscu. Może to być zewnętrzny dysk twardy lub platforma chmurowa.
- Odzyskiwanie testowe: sama kopia zapasowa nie wystarczy – równie ważne jest upewnienie się, że możesz skutecznie przywrócić dane. Regularne testowanie odzyskiwania gwarantuje, że rozwiązanie do tworzenia kopii zapasowych działa prawidłowo.
Podsumowanie – jak wykonać kopie zapasową danych?
Szczegółowo opisałem czym są kopie zapasowe danych. Materiał pozwoli Ci zrozumieć jak istotne jest kwestia zabezpieczenia danych. Dane przyrastają w ogromnych ilościach. Dziś kiedy smartfon wykorzystujemy jako centrum komunikacji i rozrywki, warto zadbać o te dane które są najbardziej istotne. Przegraj ten dane na inny nośnik. Zabezpiecz kopie danych i miej spokojną głowę w przypadku utrudnionego dostępu do swoich danych w podstawowej lokalizacji ich przetwarzania.